“...Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi...”
Bài thơ Tây Tiến của thi sĩ Quang Dũng học hồi phổ thông đến giờ vẫn nhớ. Mai Châu năm 2020 vẫn những cánh đồng lúa sắp chín trải dài khắp thung lũng.
Chàng trai trẻ mặc áo màu xanh đọt chuối đằm thắm, nón lá nghiêng nghiêng hình bóng quê nhà, hôm nay ghé Mai Châu đạp xe đi lòng vòng bản Lác, bản Văn, bản Nhót, bản Bó, bản Pom Coong...Vừa đạp, vừa ngắm lúa nương đang chín trĩu hạt, tấp vô xem mấy ngôi nhà cổ của người Thái trắng, sàn ghép bằng cây mai đi rung rinh dưới lòng bàn chân, rồi thử e ấp ngồi xuống dệt vải thổ cẩm. Bàn chân nhỏ khéo léo đạp một phát suýt làm gãy luôn hai thanh gỗ đồ nghề. Xong còn được cô chủ nhà âu yếm khen, con dệt thế thì 10 năm sẽ được một cái khăn.
Ngại quá chàng để con thoi xuống, đi sâu vô rừng xem người dân làm đường ống dẫn nước suối về xài vì chưa có nước máy. Nước mát quá lại nghe nói ai tắm 5p trẻ hoá 10 năm, chàng trai thik quá lột đồ tính xuống ngâm 3-4 tiếng gì đó. Ngờ đâu mấy má muỗi rừng thấy con gì trắng quá, nhào tới xin tí huyết làm chàng ôm đồ chạy. Mấy em bé đang tắm suối nhìn theo cười hắc hắc. Thiết nghĩ, nên có thêm nhiều giờ học về lối sống nhơn văn bầu ơi thương lấy bí cùng.
Tấp vô mấy nhà văn hoá cấp bản ngồi chơi. Ở đây bản nào cũng có cái nhà cộng đồng như thế. Đám cưới, đám ma, hội họp gì cả bản đều tựu về đây. Nhà khó khăn đám cưới chỉ đãi sương 100 mâm. Trung bình 150 mâm. Khá giả 250 -300 mâm bình thường. Mỗi mâm chỉ có 6 người ngồi quanh cái bàn chữ nhật. Tặng bao vài trăm ngàn hay tặng heo, bò trâu gì cũng Ok. Nhà trai, nhà gái phải làm tiệc 2 ngày. Khách trộn lẫn lộn cũng dc nhưng khg có chơi gộp chung đãi 1 ngày. Đám ma dàn kèn chơi suốt nhưng khg lấy tiền gia chủ, ai đi viếng thấy thik thì cho tiền dàn kèn. Thầy mo tới cúng dc gia chủ trả thù lao bằng trái cây bánh kẹo hay nửa con heo. Ăn khg hết thì thầy có thể chia cho hàng xóm bớt.Người Thái tính cộng đồng rất cao. Khg có chuyện nói xấu nhau, trộm cắp đồ nhau... thế nên cũng khg có mấy phim kiểu như Thâm cung nội chiến. Đám nhà ai vui hay buồn gì cả bản cũng tề tựu chia sẻ.
Mai Châu nhiều hoa đẹp như hoa ban trắng nè, hoa phù du sáng trắng chiều chuyển màu hồng nè... Đặc biệt, ở bản Bó có cây thị cổ mấy trăm tuổi. Cái cây này ngộ nghĩnh lắm. Một nửa cây thì trái nhỏ khg hột. Một nửa cây bên trong thì trái to có tới...hai hột. Lần đầu tiên mới thấy chuyện lạ zậy. Giống như lúc ăn trưa, chạy vô bếp tìm cái chén thì thấy nguyên cái tổ ong ngay trên...cái sống chén. Rồi mấy má ong này chắc tính làm mật giả, hút nước lã biến thành mật hay gì?
Trưa ngả lưng ai cũng chọn giường nệm trắng. Duy chỉ có cái nệm hồng khg ai nằm. Vốn thik những màu sắc nhã nhặn, nên chàng trai xanh đọt chuối nhào lên nằm luôn. Vừa nằm, vừa nhớ lại hương vị 4 dĩa xôi nếp thơm Mai Châu, mới nhỏ nhẹ ăn hết với gà và heo bản nướng.
Mai Châu, mùa em thơm nếp xôi...
NGHĨA TÔN
0 Nhận xét